Bebeğiniz işitiyor mu?

BEBEĞİNİZ İŞİTİYOR MU?

Yeni doğan bebeklerin işitme kaybı yönünden değerlendirilmesi ve takibi önemlidir ve yenidoğan bebeklere işitme ve tarama testi mutlaka yaptırılmalıdır. Özellikle bazı risk faktörlerinin varlığı bu değerlendirmeyi daha da önemli ve kritik kılmaktadır.

İŞİTME KAYBI İÇİN RİSK FAKTÖRLERİ NELERDİR?

İşitme kaybı için risk faktörlerini 3 dönem altında inceleyebiliriz.

Hamilelik sırasında
• Annenin viral bir enfeksiyon (özellikle kızamıkçık) geçirmiş olması.
• Annenin gebelik döneminde alkollü içecek tüketmesi.

Yeni doğan döneminde (doğumdan ilk 28 güne kadar)
• Doğumdaki kilosunun 1600 gr'dan düşük olması
• Yüz ve kulakların görüntüsünün farklı olması
• Doğumda sarılığı olması ve bu nedenle kan değişimi uygulanmış olması.
• Yeni doğan bakım ünitesinde beş günden fazla kalış hikayesi
• Damar yolu ile antibiyotik verilmiş olması
• Menenjit geçirmesi
• Ailesinde erken yaşlarda olan veya gelişmiş, kalıcı veya ilerleyen işitme kaybı olan, bir veya daha fazla birey olması

Bebeklik döneminde
• Damar yoluyla antibiyotik almış olması.
• Menenjit geçirmesi
• Nörolojik bozuklukların saptanması
• Kulaktan kanamanın olduğu veya olmadığı kafa kemiklerinde kırığa neden olan ciddi bir yaralanma geçirmiş olması
• Üç aydan fazla süren, kulakta sıvının olduğu tekrarlayan kulak enfeksiyonları hikayesi olması.
Bu risk faktörlerinden hiçbiri olmasa da işitme kaybı mevcut olabilir.

İŞİTME PROBLEMİNİN TESPİTİNDE ÇEVRE ve İLETİŞİM KRİTERLERİ NELERDİR?

Bebeğiniz Doğumdan-6 Aya Kadar Olan Dönemde
• Beklenmedik yüksek sesli gürültülerle irkilmiyor, hareket etmiyor, ağlamıyor veya herhangi bir şekilde tepki vermiyorsa,
• Yüksek sesli gürültülerle uyanmıyorsa,
• Kendiliğinden sesleri taklit etmiyorsa
• Sadece sesle sakinleştirilemiyorsa
• Başını sese doğru çevirmiyorsa

6 Aydan-12 Aya Kadar Olan Dönemde
• Sorulduğunda tanıdık kişi veya eşyaları gösteremiyorsa
• Konuşma sesi çıkarmıyor ya da konuşma sesi çıkarmayı bırakmışsa
• 12 aylıkken, “el salla”, “elini çırp” gibi basit sözleri yalnız dinlemekle anlamıyorsa 13 Aydan-2 Yaşa Kadar Olan Dönemde
• Hafif bir sesle ilk seslenişte doğru yöne dönmüyorsa
• Çevreden gelen seslere duyarsızsa
• İlk seslenişte cevap vermiyorsa
• Sese cevap vermiyorsa veya sesin nerden geldiğini anlamıyorsa
• Tanıdık insanlar ve evde çevresindekiler için basit kelimeleri kullanmaya ya da taklit etmeye başlamadıysa
• Benzer yaştaki diğer çocuklar gibi ses çıkarmıyor ve konuşamıyorsa
• Normal ses yüksekliğinde televizyon seyretmiyor, televizyonu çok yakından seyrediyorsa
• Anlama ve iletişim için kelimelerin kullanımında yeterli gelişmeyi göstermiyorsa,

İşitme kaybı ihtimali göz önüne alınmalıdır.

İŞİTME KAYBI İHTİMALİ VARSA NE YAPMALIDIR?

Çocuğunuzda bu göstergelerden bir veya daha fazlası varsa, çocuğunuzun kulak muayenesi ve işitme testinin yapılması gereklidir. İşitme kaybı olmasa bile testin ona bir zararı olmaz. Eğer işitme kaybı varsa ve tanıda geç kalındıysa çocuğun konuşma ve dil gelişimi de etkilenebilir. İşitme kaybı kulak kiri veya kulakta sıvı birikmesinden kaynaklanabilir. Bu tipte geçici işitme kaybı olan birçok çocuğun, ilaç tedavisi veya küçük bir cerrahiyle işitmesi düzeltilebilmektedir.

Geçici işitme kaybının tersine bazı çocukların kalıcı olan sinir kaynaklı işitme kayıpları vardır. Bu çocukların çok azı tamamen sağır olup çoğunluğunda bir miktar kullanılabilir işitme mevcuttur. Erken teşhis, erken işitme cihazı uygulaması ve özel eğitim programlarına erken başlamak, çocuğun mevcut işitmesini ve iletişim becerilerini en yüksek seviyeye getirmeye yardımcı olabilir.

YENİDOĞAN İŞİTME TARAMASI PROTOKOLÜ

Yenidoğan işitme taramasında amaç; işitme kayıplarını ilk 3 ay içerisinde tespit ederek en geç 6 aylıkken cihaz uygulamasına başlayabilmektir. Tüm yeni doğan bebeklerin bir protokol çerçevesinde değerlendirilmesi gerekir. Tarama programı kapsamında yenidoğan bebeklerde 24-48 saatlikken Oto Akustik Emisyon (OAE) Tarama Testi ile işitmenin kontrolü yapılmaktadır. Bu testte olumlu yanıt alınamayan bebeklerde: 1. ayda tekrar OAE tarama testi yapılarak yine tarama testine olumlu yanıt alınmayan bebeklerde 2. ayda OAE tarama testi tekrarlanmalıdır. İkinci ayda da testten olumlu cevap alınamıyorsa: Tanıya yönelik test paneli: Timpanogram + Beyin sapı odyometrisi (ABR) + Transient evoked oto akustik emisyon (TEOAE) testleri yapılmalıdır.

İlimizde yenidoğan işitme tarama testleri Bartın Devlet Hastanesi Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Ek Binasında 1. Basamak İşitme Tarama Merkezi’nde yapılmaktadır. İlimizde 2011 yılında 2169 yenidoğan bebeğe Bartın Devlet Hastanesi Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Ek Binası 1. Basamak İşitme Tarama Merkezi’nde işitme ve tarama testi yapılmıştır. İşitme kaybı şüphesiyle 62 bebek Bartın Devlet Hastanesi 2. Basamak İşitme

Tarama Merkezi’ne sevk edilmiştir. İl dışına 3. Basamak İşitme Tarama Merkezi’ne sevk edilen 12 bebekten 5’i işitme kaybı tanısı almıştır. 3 bebekte tek taraflı, 2 bebekte çift taraflı işitme kaybı tespit edilmiş olup, 2 bebeğimiz işitme cihazı kullanmaktadır.

Yenidoğan bebeklerinize işitme tarama testi yaptırmayı ihmal etmeyiniz.