Makineleşmeye yenik düştü
1976 yılından bu yana Hendekyanı Caddesinde kilim (yolluk) dokumacılığı yapan Hasan İlişik, işlerinin kötüye gitmesi nedeni ile tezgahını kapatma noktasına geldi. Bartın ili ve ilçeleri dışında Kastamonu, İstanbul, İzmir, Almanya’dan da sipariş alarak kilim dokunan atölyenin makineleşen dokumacılık ve ucuz işçilik pratik el dokumacılığında sıkıntılı günlerin yaşanmasına neden oluyor. Geçmiş yıllarda kilim dokumaya yetişemezken artık günde bir-iki kişi gelsin diye bakar olduk” diyen ve geçmiş yıllarda çok sayıda işçi çalıştıran Hasan İlişik, artık bu işi eşi Pembe İlişik ve elemanı Yılmaz Özkan ile birlikte sürdürüyor.
Bartın’da Hendekyanı Caddesinde 31 yıldır kilimcilik yapan Hasan-Pembe İlişik çifti, gelişen ve makineleşen dokuma ve halıcılık nedeniyle mesleklerinin son günlerini yaşıyorlar. Geçmiş yıllarda ilimizde birkaç tane olan ancak son yıllarda bu kayboluşa yenik düşmeyen iki kilimciden biri olan Hendekyanı Mahallesi Kanlıırmak Caddesinde bulunan kilim atölyesi son günlerini yaşıyor. Bartın ili ve ilçeleri dışında Kastamonu, İstanbul, İzmir, Almanya’dan da sipariş alarak kilim dokunan atölye sıkıntılı günler yaşıyor. Kilim dokumada önceki yıllara göre yüzde 90 oranında düşüş yaşandığını söyleyen kilimci Hasan İlişik, “İlimizde yakın zamanlara kadar önemli geçim kaynağı olan kilimcilik mesleği artık yok olmaya yüz tutmuş durumda. Makine halıcılığının getirdiği ucuz işçilik, pratik el kilimciliğini yok ediyor” dedi. Vatandaşların ucuz olan makine ürünlerine yönelmesi ile birlikte işlerinin oldukça düştüğünü ve tezgahlarını kapatma noktasına geldiğini söyleyen İlişik, “Önceki yıllarda sadece Bartın değil, diğer illerden de sipariş alır kilim dokurduk. Hatta yurt dışından bile sipariş veren vatandaşlar vardı. Geçmiş yıllarda kilim dokumaya yetişemezken artık günde bir-iki kişi gelsin diye bakar olduk” ifadelerini kullandı. 1976 yılında açtığı kilim tezgahı ile şu güne kadar binlerce kilim dokuduğunu söyleyen Hasan İlişik, “Son 5 yıla kadar çok sayıda işçi çalıştırıyordum. Çünkü aldığım işlere kendim yetişemiyordum. Ancak işlerimizin kötüye gitmesi nedeni ile yanımda sadece eşim ve bir elemanım kaldı. Onlarla birlikte bu mesleği sürdürmeye çalışıyorum. Ancak özellikle son 1 yılda yaşadığımız sıkıntı nedeniyle burayı kapatmayı düşünüyoruz. Uzun yıllardır ekmek yediğim hala birçok evlerin sedirlerini, turizm mekanlarının duvarlarını süsleyen el emeği, göz nuru kilimciliği bırakacak olmam nedeniylede üzgünüm” dedi.
Bartın’da kilimcilik mesleğinin son işçilerinden olan Yılmaz Özkan, kilim atölyesinden emekli olmuş ancak sevdiği bir iş olması nedeniyle bu mesleği bırakamamış. Hala Hendekyanı Mahallesinde bulunan kilim atölyesinde çalışan Yılmaz Özkan, “Ben sigortamı burada çalışarak ödedim ve emekli oldum. Ancak bu işi çok sevmem nedeniyle ayrılamadım. Son yıllarda gelişen makine kilimciliği işlerimize sekteye uğrattı. Ama hâlâ bunların meraklıları var. Her ne kadar çok az sayıda meraklısı olsa da bu durum bu atölyenin ayakta kalmasını sağlamaya yetmeyecek. Bu gidişatla yakın zamanda kapatacağız gibi görünüyor” dedi.