Amasra'da 41 kişinin hayatını kaybettiği, 1 işçinin yaralandığı maden faciasına ilişkin TBMM bünyesinde kurulan Araştırma Komisyonu çalışmalarına başladı.
Bartın'ın Amasra ilçesinde 14 Ekim 2022 tarihinde Türkiye Taşkömürü Kurumu'na ait maden ocağında 41 madencinin ölümüyle sonuçlanan facia sonrasında TBMM'de kurulan 'Amasra Maden Kazasını Araştırma Komisyonu' toplandı. Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdür Yardımcısı Muharrem Kiraz, komisyona sunum yaptı.
Kiraz, 2021 yılında toplam 46 kez denetim yapıldığını ve kuruma bağlı 177 iş güvenliği uzmanı ve 16 iş yeri hekiminin görev yaptığını söyledi.
'İŞ YERİ GÜVENLİĞİ UZMANLARI DENETİMLER SONUCUNDA TESPİTLERİNİ SUNARLAR'
Sunumunda, "Kendi bünyemizde bulunan İş Sağlığı Güvenliği Daire Başkanlığı tarafından da iç denetimler yapılmaktadır" diyen Kiraz, şöyle konuştu:
"8 teknik elemanla her hafta yeraltı ve yerüstü tesislerinde denetimimiz devam etmektedir. Bu denetim sonucu 2021 yılında toplam 46 kez denetim yapılmış olup tespit edilen hususlar denetim yapılan müesseselere gönderilmekte ve sonuçları takip edilmektedir. Aynı zamanda, kendi çalışma birimlerimiz de teknik eleman ve daimi nezaretçilerle birlikte de denetimler yapılmaktadır. Yine, iş güvenliği uzmanları ve iş yeri hekimleri vasıtasıyla tüm yeraltı ve yerüstü tesislerinde 45'i A sınıfı, 52'si B sınıfı ve 80'i C sınıfı olmak üzere toplam 177 iş güvenliği uzmanı ve 3'ü kendi hekimimiz olmak üzere 16 işyeri hekimi görev yapmaktadır. İş güvenliği uzmanları ve iş yeri hekimleri yapmış oldukları denetimler sonucunda tespit ve önerilerini noter onaylı deftere yazarak işveren vekiline sunarlar, tespitlerin yapılıp yapılmadığını takip ederler, önerilerinin."
'SÖZ KONUSU AYAĞIN OLDUĞU YERDE İHTİYAÇ KADAR HAVA BASILIYOR'
CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, "Bu kadar uzun yolu kat eden temiz hava var. Havanın izlediği yol boyunca havanın hız kontrolleri hangi cihazlarla yapılıyor. Bu hız kontrolü yapılan bölgelerde hangi aralıklarla işçiler ve personel var?" diye sorarken, CHP İzmir Milletvekili Kani Beko ise "Havalandırma sisteminin yeterli ve etkili olduğuna inanıyor musunuz?" sorusuna, Kiraz, Amasra'daki ana aspiratörün 1978 yılında kurulduğunu belirterek, "Söz konusu ayağın olduğu yerde ihtiyaç kadar hava basılıyor. 3 bin 750 küp hava normal koşullarda ocağa basılıyor" diye cevap verdi.
'ORADAKİ OLAY ASPİRATÖRÜN KAPASİTESİNİN YETERSİZLİĞİ DEĞİL'
CHP Zonguldak Milletvekili Ünal Demirtaş'ın, "Havalandırma iyiyse neden bu kaza oldu?" diye sorması üzerine; Kiraz, mevzuatın aspiratörün her iki yön ile emiş yapabilmesini istediğini ve bunu sağlamak için aspiratörün değiştirilmek istendiğini kaydederek, "Yani oradaki olay aspiratörün kapasitesinin yetersizliği değil, mevzuata giren yeni hususun, hem emiş hem çekiş yapabilmesini sağlamak amacıyla" dedi.
'YAPTIĞIMIZ İHALEDE SÖZLEŞME İMZALADIĞIMIZ FİRMA SÜRE UZATIMI İSTEDİ'
Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdür Yardımcısı Muharrem Kiraz, komisyona yaptığı sunumda, mevzuata uygun aspiratör için ihale sürecinin 2018 yılında başladığını ve bunun 2021 yılında sonuçlandığını belirtti. Kiraz, "İhalesi yapıldı, birkaç ihale yapıldı. En son ihalede sözleşme yapıldı, pandemiye denk geldi. Ana aspiratörle ilgili. Firma malzeme tedarikinde sıkıntı yaşadığını ifade etti bize. Oradan dolayı" dedi.
Kiraz, ihalenin uygun teklifler olmadığı için 3 kere tekrar edilmek zorunda kaldığını ve o yüzden de sürecin biraz uzadığını ifade etmesi üzerine Komisyon Başkanı Tamer Yıldız'ın, "Sonra ne oldu yani; 3 ihale oldu?" şeklindeki sorusuna Kiraz, "18.10.2021 tarihinde firmayla ihale açılışı yaptık, yaptığımız ihalede firmayla sözleşme imzaladık. Firma taahhüt süresi içerisinde yurt dışından gelecek tesisatlarını zamanında temin edemediğini ifade ederek, yine mevzuatın izin verdiği şekilde süre uzatımı istedi. O süre uzatımını verdik, 90 gün kadar. Arkasından yine aynı şekilde, sıkıntıların devam ettiğini belirterek süre uzatımı istedi" demesi üzerine, komisyon başkanı Yıldız'ın "Şu anda yani o taahhüdüne devam ediyor ama bitirilmedi iş; öyle mi, doğru anlıyoruz değil mi?" sorusuna Kiraz, 'evet' yanıtını verdi.
'ASPİRATÖRÜN EMİŞİNDE HERHANGİ BİR SIKINTIMIZ YOK'
Kiraz, en son ihalenin 2021 yılında açıldığını belirterek, "Firma eksiklerini tamamladığını, sahaya getirip montaj için bizden tarih istedi en son. Tabii ki bu süreçte de özel bir durum olduğu için şu an bekliyor. Sayın Başkanım, aspiratörümüzün kapasitesini 11 bin metreküp dakika değiştirmiş olsak bile yine aynı şekilde 3 bin 750 metreküplük havayı emiş yapacaktık. Aspiratör 1 tane değil efendim. Orada, 2 tane aspiratörümüz var yedekli bir şekilde, her ikisi de sağlıklı bir şekilde çalışıyor. Az önce bahsettiğim gibi, kapasite 11 bin 500 metreküp. Şu an ihtiyacımız olan 3 bin 750 metreküp. Aspiratörün değiştirilmesinin gerekçesi mevzuatta hem emiş hem de itiş istediği için. İtiş yapamadığı için aspiratör değiştirilmek isteniyor yoksa emişinde herhangi bir sıkıntımız yok. 'Tek bir noktadan yapılması yeterli mi?' şeklinde bir soru var. Bununla ilgili cevabım, 'evet.' Ocağın ihtiyacı olan havayı burada bahsedilen kuyumuzdan emiş ve yer altına dağılımı için yeterli" dedi.
'SAYIŞTAY DENETİM RAPORLARI MUTLAKA DEĞERLENDİRİLİYOR'
Kiraz, komisyondaki milletvekillerinden gelen sorulara yanıtını sürdürerek, "Söz konusu işletmelerimiz için 50 ton yeterliyken biz 55 ton taş tozu serptik tozla mücadele noktasında. Bununla ilgili kayıtlarımız mevcuttur. Sayıştay denetim raporları mutlaka değerlendiriliyor ve öneriler doğrultusunda gerekli girişimler yapılıyor. Mevcut aspiratörümüz 11 bin 500 metreküp/ dakika kapasiteli. Kanat ayarı yapılarak debi artırılıp azaltılabilir. 'Bakanlıktan ödenek istenmiş mi?' Evet efendim. Zaten bunların, projelerin ödenekleri var. Az önce arz ettiğim gibi, ihale süreci de devam etti" sözlerine, Komisyon Başkanı Yıldız'ın "Yani, siz ödenek istediniz, Bakanlık da verdi" demesi üzerine Kiraz, 'Tabii' yanıtını verdi.