Trafikte Yeni Dönem: Cezalar Artıyor, Denetim Katılaşıyor
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde görüşülmek üzere sunulan Karayolları Trafik Kanunu’nda değişiklik öngören yeni yasa teklifi, sürücülerin alışkanlıklarını kökten değiştirecek düzenlemeleri içeriyor. Teklif, hem şehir içi hem de şehirler arası yollarda trafik güvenliğini artırmayı, kurallara uyumu güçlendirmeyi ve can kayıplarını azaltmayı hedefliyor.
Yasa taslağı, trafik zabıtasından hız limitlerine, plaka uygulamalarından alkol ve uyuşturucu denetimlerine kadar çok geniş bir yelpazede değişiklik getiriyor.
Trafik Zabıtası ve Jandarmaya Yeni Yetkiler
Teklife göre, otoyollardan sorumlu birimlerde görevli trafik zabıtası, İçişleri Bakanı’nın onayıyla “genel zabıta” olarak görevlendirilebilecek. Ayrıca Jandarma Genel Komutanlığı bünyesinde görev yapan tüm personelin, trafik birimlerinde de görev almasının önü açılacak. Bu adım, denetim gücünü artırarak özellikle kırsal bölgelerde trafik kontrolünü daha etkin hale getirmeyi amaçlıyor.
Araç Tescilinde Yeni Süreler
Artık elektronik ortamda tescil edilebilen araçların satışından sonra 3 iş günü içinde tescil işleminin tamamlanması zorunlu olacak. Araç sahibinin vefatı durumunda ise tescil, 90 gün içinde mirasçılar adına yapılacak. Bu düzenlemeyle hem mülkiyet devrinde gecikmelerin önüne geçilmesi hem de sahte veya kaçak plaka kullanımının engellenmesi hedefleniyor.
Plaka, Tescil ve Sahtecilik Suçlarına Ağır Cezalar
Plakasında okunurluğu bozan, değişiklik yapan veya sahte plaka kullanan sürücülere verilecek idari para cezaları önemli ölçüde artırılacak. Bu araçlar geçici olarak trafikten men edilecek, ayrıca sürücünün ehliyeti geçici süreyle geri alınacak. Tescil edilmeden veya geçici plaka almadan trafiğe çıkan araçlar da aynı şekilde cezalandırılacak.
Hurda Araçlar Trafikte Görülürse Ağır Ceza
Trafikten çekilmiş veya hurdaya ayrılmış bir aracın yeniden trafiğe çıktığının tespiti halinde, yüksek tutarlı ceza uygulanacak. Ayrıca bu aracın vergi dairesine bildirilmesi ve tescil kaydının yeniden açılması zorunlu hale gelecek.
Takograf, Taksimetre ve Manipülasyona Karşı Yeni Önlemler
Belediye sınırları içinde ticari olarak kullanılan çekici, kamyon ve otobüs türü araçlara takograf zorunluluğu getiriliyor. Takograf, taksimetre veya hız sınırlayıcı cihazlarda manipülasyon yapan sürücülere daha yüksek para cezası uygulanacak; bu kişilerin ehliyetleri geçici süreyle geri alınacak. Başkasına ait takograf kartı kullananlar veya cihazı bozuk şekilde kullananlar da cezalandırılacak.
Yük Taşımacılığında Yeni Kurallar
Ağır yük taşıyan veya özel izinle trafiğe çıkan araçlar için karayolu kullanım bedeli alınacak. Bu araçlara eşlik eden trafik zabıtası personeli için her gün karşılığında “hizmet bedeli” tahsil edilecek.
Araç Üzerinde Yapılan Değişiklikler Takibe Alınacak
Araçlara mevzuata aykırı ses sistemleri, modifiye egzoz veya gürültü çıkaran parçalar takılması durumunda ceza tutarları artırılacak, bu araçlar geçici olarak trafikten men edilecek. Ayrıca devrilmeye, arkadan çarpmaya veya yan darbeye karşı koruyucu yapıları bulunmayan araçlar da cezalandırılacak.
Ehliyetsiz veya Yasaklı Sürücüye Çifte Ceza
Sürücü belgesi olmadan araç kullananlara verilecek cezalar ciddi oranda artırılırken, ehliyeti iptal edilmiş, geçici olarak alınmış veya tedbiren geri verilmemiş kişilerin araç kullanması durumunda cezalar ayrı bir fıkrada düzenleniyor. Bu durumda aracı kullanmasına izin veren araç sahibine de idari ceza uygulanacak.
Hız, Şerit İhlali ve “Makas”a Sert Yaptırımlar
Kamyon, çekici ve tankerlerin çok şeritli yollarda belirlenen şeritleri kullanmaları zorunlu hale geliyor. Aykırı davranan sürücülere hem para cezası hem de trafikten men cezası verilecek. Hız sınırını aşanlar için cezalar km/s bazında kademeli olarak artırılacak. Aşım miktarına göre ehliyete el konulması da gündemde. Ters yönde araç kullanma, makas atma, trafiği tehlikeye düşürecek şekilde şerit değiştirme gibi eylemlere yüksek para cezaları ve geçici ehliyet iptali uygulanacak.
“Dur” İkazına Uymayana Geçici Ehliyet İptali
Kolluk kuvvetlerinin dur ihtarına uymayarak kaçan sürücülere yönelik cezalar da sertleşiyor. Bu kişilerin hem araçları trafikten men edilecek hem de ehliyetleri geçici olarak geri alınacak.
Alkol ve Uyuşturucu Etkisi Altında Sürüşe Son Uyarı
Alkollü, uyuşturucu veya uyarıcı madde etkisi altında araç kullananlara uygulanan para cezaları artırılıyor. Uyuşturucu madde etkisinde araç kullananların sürücü belgeleri tamamen iptal edilecek. Denetimlerde test yaptırmayı reddedenlerin cezaları da ağırlaşıyor. Ticari sürücüler için ise beş yıl içinde üç kez alkollü araç kullanmak, ehliyetin süresiz iptaline neden olacak.
Takograf ve Dinlenme Süresi Denetimi
Takograf kullanmakla yükümlü sürücülerin çalışma ve dinlenme sürelerine uymaması halinde ceza kademeli olarak artırılacak. Bu ihlale izin veren işletmelere de ayrıca para cezası kesilecek.
Geçiş Üstünlüğü Engelleyen ve Ambulans Önünü Kesen Yandı
Geçiş üstünlüğü bulunan araçlara (özellikle ambulans ve itfaiye) yol vermeyen sürücülere uygulanacak cezalar ayrı bir kategoriye alınarak artırılıyor. Bu sürücülerin ehliyetleri geçici olarak geri alınacak, araçları trafikten men edilecek.
Cep Telefonu, Yüksek Ses ve Sosyal Medya Denetimi
Seyir halinde cep telefonu veya benzeri haberleşme cihazı kullananların cezaları artırılacak. Aynı ihlalin bir yıl içinde tekrarlanması halinde ceza kademeli artacak; üçüncü tekrarda ehliyete el konulacak. Ayrıca araçta yüksek sesle müzik dinleyen, çevreyi rahatsız eden sürücülere yüksek cezalar getiriliyor. Sosyal medyada trafik ihlalini teşvik eden veya öven paylaşımlar yapanlara da idari para cezası uygulanacak.
Emniyet Kemeri ve Kaskta Yeni Dönem
Emniyet kemeri ve kask kullanmayan sürücüler için cezalar kademelendiriliyor. Aynı yıl içinde üç kez kemer takmadığı tespit edilen sürücülerin ehliyeti geçici olarak alınacak. Ayrıca, 15 yaşından küçük çocukları koruyucu sistem olmadan taşıyan sürücülere de ceza verilecek.
Kaza Yerinden Kaçana Hapis Cezası
Ölümlü veya yaralanmalı kazalarda zabıtanın izni olmadan olay yerinden ayrılan sürücülere bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası öngörülüyor. Maddi hasarlı kazalarda dahi zabıta izni olmadan olay yerinden ayrılanlara daha yüksek idari para cezası verilecek.
Yabancılara, Kiracılara ve Dijital İhlallere Yeni Uygulama
Yabancı uyruklulara kesilen trafik cezaları, ülkeye yeniden girişte tahsil edilecek. Ödeme yapılmadığı takdirde bu kişilerin ülkeye girişine izin verilmeyecek. Kiralık araçlarla işlenen trafik ihlallerinde ise ceza doğrudan kiracıya kesilecek.
Trafik Güvenliği İçin “Sıfır Tolerans” Dönemi
Yeni düzenleme, trafikte can güvenliğini esas alırken, özellikle genç sürücüler ve ticari taşımacılık yapanlar için disiplinli bir denetim dönemi başlatıyor. İçişleri Bakanlığı kaynakları, değişikliklerin hedefinin “trafikte sıfır tolerans ve sıfır can kaybı” olduğunu vurguluyor.
İçişleri Bakanlığından Yüzde 10 tolerans açıklaması:
Karayolları Trafik Kanun değişiklik taslağına istinaden bazı sosyal medya hesaplarında yer alan, “Radar cezalarında sürücülere tanınan % 10’luk tolerans payının kaldırıldığı, hız sınırını 1 km/s dahi geçen sürücülere para cezası kesileceği” şeklindeki haber ve iddialar GERÇEĞİ YANSITMAMAKTADIR
Kanun taslağında hız cezalarının oransal bazlı yüzdelik artışı yerine, kademeli rakamsal artış ve yerleşim yeri içi/ dışı ayrımı yapılmıştır.
Bu kapsamda;
Yerleşim yerlerinde 50 km/s olan hız sınırında % 10 tolerans uygulanarak ilk kademe cezası 56 km/s üzerinden verilmektedir. Yeni yapılan düzenlemede de yerleşim yerlerinde ilk kademe cezası 56 km/s üzerinden başlamaktadır.
Halen mevcut mevzuatta yerleşim yeri dışındaki iki yönlü karayollarında 90 km/s hız sınırına %10 tolerans uygulanmaktadır. Yeni yapılan düzenlemede de yerleşim yeri dışındaki iki yönlü karayolundaki ilk kademe hız cezası için 10 km/s tolerans öngörülmüştür.
Sonuç olarak hız ile ilgili yerleşim yeri içerisinde 5km/s; yerleşim yeri dışındaki 10 km/s İLK AŞIM tolerans uygulaması DEVAM ETMEKTEDİR
Kamuoyuna saygıyla duyurulur.
